mahendras

Subscribe Mahendras Youtube Channel | Join Mahendras Telegram Channel | Like Mahendras Facebook Page | Online Admission | Download Mahendras App

Now Subscribe for Free videos

Subscribe Now

NITI Aayog Releases Fourth Edition of State Health Index

Mahendra Guru

- NITI Aayog released the fourth edition of the State Health Index for 2019–20. The report, titled “Healthy States, Progressive India”, ranks states and Union Territories on their year-on-year incremental performance in health outcomes as well as their overall status.
- เคจीเคคि เค†เคฏोเค— เคจे 2019-20 เค•े เคฒिเค เคฐाเคœ्เคฏ เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคธूเคšเค•ांเค• เค•े เคšौเคฅे เคธंเคธ्เค•เคฐเคฃ เค•ो เคœाเคฐी เค•िเคฏा เคนै। เค‡เคธ เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เค•ो "เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคฐाเคœ्เคฏ, เคช्เคฐเค—เคคिเคถीเคฒ เคญाเคฐเคค" เคถीเคฐ्เคทเค• เคฆिเคฏा เค—เคฏा เคนै। เคฏเคน เคฐाเคœ्เคฏ เค”เคฐ เค•ेंเคฆ्เคฐเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคฆेเคถों เค•ी เคฐैंเค•िंเค— เค‰เคจเค•े เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคชเคฐिเคฃाเคฎों เคฎें เคธाเคฒ-เคฆเคฐ-เคธाเคฒ เค•्เคฐเคฎिเค• เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เค‰เคจเค•ी เคต्เคฏाเคชเค• เคธ्เคฅिเคคि เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคคเคฏ เค•เคฐเคคी เคนै।

- Round IV of the report focuses on measuring and highlighting the overall performance and incremental improvement of states and UTs over the period 2018–19 to 2019–20.
- เค‡เคธ เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เค•ा เคšौเคฅा เคฆौเคฐ เคฐाเคœ्เคฏ เค”เคฐ เค•ेंเคฆ्เคฐเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคฆेเคถों เค•े 2018-19 เคธे 2019-20 เค•ी เค…เคตเคงि เคฎें เคต्เคฏाเคชเค• เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค”เคฐ เค•्เคฐเคฎिเค• เคธुเคงाเคฐ เค•ो เคฎाเคชเคจे เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนें เคฐेเค–ांเค•िเคค เค•เคฐเคจे เคชเคฐ เค•ेंเคฆ्เคฐिเคค เคนै।

- The report was released jointly by NITI Aayog Vice Chairman Dr Rajiv Kumar, CEO Amitabh Kant, Additional Secretary Dr Rakesh Sarwal, and World Bank Senior Health Specialist Sheena Chhabra. The report has been developed by NITI Aayog, with technical assistance from the World Bank, and in close consultation with the Ministry of Health and Family Welfare (MoHFW).
- เค‡เคธ เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เค•ो เคธंเคฏुเค•्เคค เคฐूเคช เคธे เคจीเคคि เค†เคฏोเค— เค•े เค‰เคชाเคง्เคฏเค•्เคท เคกॉ. เคฐाเคœीเคต เค•ुเคฎाเคฐ, เคธीเคˆเค“ เค…เคฎिเคคाเคญ เค•ांเคค, เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เคธเคšिเคต เคกॉ. เคฐाเค•ेเคถ เคธเคฐเคตाเคฒ เค”เคฐ เคตिเคถ्เคต เคฌैंเค• เค•ी เคตเคฐिเคท्เค  เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคตिเคถेเคทเคœ्เคž เคถीเคจा เค›ाเคฌเคก़ा เคจे เคœाเคฐी เค•िเคฏा। เค‡เคธ เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เค•ो เคจीเคคि เค†เคฏोเค— เคจे เคตिเคถ्เคต เคฌैंเค• เค•ी เคคเค•เคจीเค•ी เคธเคนाเคฏเคคा เค”เคฐ เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคเคตं เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•เคฒ्เคฏाเคฃ เคฎंเคค्เคฐाเคฒเคฏ เค•े เค—เคนเคจ เคชเคฐाเคฎเคฐ्เคถ เคธे เคตिเค•เคธिเคค เค•िเคฏा เคนै।


The Findings / เคจिเคท्เค•เคฐ्เคท :

- The State Health Index is annual tool to assess the performance of states and UTs. It is a weighted composite index based on 24 indicators grouped under the domains of ‘Health Outcomes’, ‘Governance and Information’, and ‘Key Inputs/Processes’. Each domain has been assigned weights based on its importance with higher score for outcome indicators.
- เคฐाเคœ्เคฏ เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคธूเคšเค•ांเค•, เคฐाเคœ्เคฏ เค”เคฐ เค•ेंเคฆ्เคฐเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคฆेเคถों เค•े เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค•ा เค†เค•เคฒเคจ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคเค• เคตाเคฐ्เคทिเค• เคธाเคงเคจ เคนै। เคฏเคน 'เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคชเคฐिเคฃाเคฎों', 'เคถाเคธเคจ เคต เคธूเคšเคจा' เค”เคฐ 'เคช्เคฐเคฎुเค– เค‡เคจเคชुเคŸ/เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏाเค“ं' เค•े เค•्เคทेเคค्เคฐ เค•े เคคเคนเคค เคเค• เคธเคฎूเคน เคฎें เคเค•เคค्เคฐिเคค 24 เคธंเค•ेเคคเค•ों เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคเค• เคญाเคฐिเคค (เคตेเคŸेเคœ) เคธเคฎेเค•िเคค เคธूเคšเค•ांเค• เคนै। เคชเคฐिเคฃाเคฎ เคธंเค•ेเคคเค•ों เค•े เคฒिเค เค‰เคš्เคš เค…ंเค• เค•े เคธाเคฅ เคนเคฐ เคเค• เค•्เคทेเคค्เคฐ เค•ो เค‡เคธเค•े เคฎเคนเคค्เคต เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคญाเคฐ เคคเคฏ เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै।

- To ensure comparison among similar entities, the ranking is categorized as ‘Larger States’, ‘Smaller States’ and ‘Union Territories’.
- เคธเคฎाเคจ เคฐाเคœ्เคฏों/เค•ेंเคฆ्เคฐเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคฆेเคถों เค•े เคฌीเคš เคคुเคฒเคจा เคธुเคจिเคถ्เคšिเคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค, เคฐैंเค•िंเค— เค•ो 'เคฌเคก़े เคฐाเคœ्เคฏों', 'เค›ोเคŸे เคฐाเคœ्เคฏों' เค”เคฐ 'เค•ेंเคฆ्เคฐเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคฆेเคถों' เคฎें เคฌांเคŸा เค—เคฏा เคนै।

- Among the ‘Larger States’, in terms of annual incremental performance, Uttar Pradesh, Assam and Telangana are the top three ranking states.
- 'เคฌเคก़े เคฐाเคœ्เคฏों' เค•ी เคถ्เคฐेเคฃी เค•े เคคเคนเคค เคตाเคฐ्เคทिเค• เค•्เคฐเคฎिเค• เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค•े เคฎाเคฎเคฒे เคฎें เค‰เคค्เคคเคฐ เคช्เคฐเคฆेเคถ, เค…เคธเคฎ เค”เคฐ เคคेเคฒंเค—ाเคจा เคถीเคฐ्เคท เคคीเคจ เคฐैंเค•िंเค— เคตाเคฒे เคฐाเคœ्เคฏ เคนैं।


Categorization of Larger States on Incremental Performance and Overall Performance / เค•्เคฐเคฎिเค• เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค”เคฐ เคธเคฎेเค•िเคค เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เคชเคฐ เคฌเคก़े เคฐाเคœ्เคฏों เค•ा เคตเคฐ्เค—ीเค•เคฐเคฃ

- Among ‘Smaller States’, Mizoram and Meghalaya registered the maximum annual incremental progress.
-'เค›ोเคŸे เคฐाเคœ्เคฏों' เค•ी เคถ्เคฐेเคฃी เคฎें เคฎिเคœोเคฐเคฎ เค”เคฐ เคฎेเค˜ाเคฒเคฏ เคจे เค…เคงिเค•เคคเคฎ เคตाเคฐ्เคทिเค• เค•्เคฐเคฎिเค• เคช्เคฐเค—เคคि เคฆเคฐ्เคœ เค•ी เคนै।


Categorization of Smaller States on Incremental Performance and Overall Performance / เค•्เคฐเคฎिเค• เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค”เคฐ เคธเคฎेเค•िเคค เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เคชเคฐ เค›ोเคŸे เคฐाเคœ्เคฏों เค•ा เคตเคฐ्เค—ीเค•เคฐเคฃ

- Among UTs, Delhi, followed by Jammu and Kashmir, showed the best incremental performance.
เค•ेंเคฆ्เคฐเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคฆेเคถों เค•ी เคถ्เคฐेเคฃी เคฎें เคฆिเคฒ्เคฒी เค•े เคฌाเคฆ เคœเคฎ्เคฎू เค”เคฐ เค•เคถ्เคฎीเคฐ เคจे เคธเคฌเคธे เค…เคš्เค›ा เค•्เคฐเคฎिเค• เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค•िเคฏा เคนै।


Categorization of UTs on Incremental Performance and Overall Performance / เค•्เคฐเคฎिเค• เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค”เคฐ เคธเคฎेเค•िเคค เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เคชเคฐ เค•ेंเคฆ्เคฐเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคฆेเคถों เค•ा เคตเคฐ्เค—ीเค•เคฐเคฃ

- On overall ranking based on the composite index score in 2019–20, the top-ranking states were Kerala and Tamil Nadu among the ‘Larger States’, Mizoram and Tripura among the ‘Smaller States’, and DH&DD and Chandigarh among the UTs.
- 2019-20 เคฎें เคธเคฎेเค•िเคค เคธूเคšเค•ांเค• เค…ंเค• เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคต्เคฏाเคชเค• เคฐैंเค•िंเค— เค•े เคคเคนเคค 'เคฌเคก़े เคฐाเคœ्เคฏों' เคฎें เค•ेเคฐเคฒ เคต เคคเคฎिเคฒเคจाเคกु, 'เค›ोเคŸे เคฐाเคœ्เคฏों' เคฎें เคฎिเคœोเคฐเคฎ เคต เคค्เคฐिเคชुเคฐा เค”เคฐ เค•ेंเคฆ्เคฐเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคฆेเคถों เคฎें เคฆाเคฆเคฐा เคเคตं เคจเค—เคฐ เคนเคตेเคฒी เคต เคฆเคฎเคจ เคเคตं เคฆीเคต เค”เคฐ เคšंเคกीเค—เคข़ เคถीเคฐ्เคท เคฐैเค•िंเค— เคตाเคฒे เคฐाเคœ्เคฏ เคนैं।

The Mechanism / เค•्เคฐिเคฏाเคตिเคงि

- A robust and acceptable mechanism is used for measuring performance. Data is collected online through a portal maintained by NITI on agreed indicators. The data is then validated through an independent validation agency selected through a transparent bidding process. The validated data sheets are shared with the states for verification, followed by video conferences with the states for resolving any disagreements or disputes. The final sheets thus settled are shared with the states, and after agreement, the data is finalized and used for analysis and report-writing.
- เคฐाเคœ्เคฏों เค•े เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค•ो เคฎाเคชเคจे เค•े เคฒिเค เคเค• เคฎเคœเคฌूเคค เค”เคฐ เคธ्เคตीเค•ाเคฐ्เคฏ เค•्เคฐिเคฏाเคตिเคงि เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै। เคธเคฎ्เคฎเคค เคธंเค•ेเคคเค•ों เคชเคฐ เคจीเคคि เค†เคฏोเค— เค…เคจुเคฐเค•्เคทिเคค เคชोเคฐ्เคŸเคฒ เค•े เคœเคฐिเค เค†ंเค•เคก़े เค‘เคจเคฒाเค‡เคจ เค‡เค•เคŸ्เค े เค•िเค เคœाเคคे เคนैं। เค‡เคธเค•े เคฌाเคฆ เคเค• เคชाเคฐเคฆเคฐ्เคถी เคฌोเคฒी เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा เค•े เคœเคฐिเค เคšเคฏเคจिเคค เคเค• เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคธเคค्เคฏाเคชเคจ เคเคœेंเคธी เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เค‡เคจ เค†ंเค•เคก़ों เค•ी เคชुเคท्เคŸि เค•เคฐाเคˆ เคœाเคคी เคนै। เคธเคค्เคฏाเคชเคจ เค•े เคฒिเค เคช्เคฐเคฎाเคฃिเคค เคกेเคŸा เคถीเคŸ เค•ो เคฐाเคœ्เคฏों เค•े เคธाเคฅ เคธाเคा เคญी เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै। เค‡เคธเค•े เคฌाเคฆ เค•िเคธी เคญी เค…เคธเคนเคฎเคคि เคฏा เคตिเคตाเคฆ เค•ो เคธुเคฒเคाเคจे เค•े เคฒिเค เคฐाเคœ्เคฏों เค•े เคธाเคฅ เคตीเคกिเคฏो เค•ॉเคจ्เคซ्เคฐेंเคธिंเค— เค†เคฏोเคœिเคค เค•ी เคœाเคคी เคนै। เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคคैเคฏाเคฐ เค•ी เค—เคˆ เค…ंเคคिเคฎ เคถीเคŸ เค•ो เคฐाเคœ्เคฏों เค•े เคธाเคฅ เคธाเคा เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै เค”เคฐ เคธเคนเคฎเคค เคนोเคจे เค•े เคฌाเคฆ เค†ंเค•เคก़ों เค•ो เค…ंเคคिเคฎ เคฐूเคช เคฆिเคฏा เคœाเคคा เคนै। เค‡เคจเค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เคตिเคถ्เคฒेเคทเคฃ เค”เคฐ เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ-เคฒेเค–เคจ เค•े เคฒिเค เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै।

-‘States are beginning to take cognizance of indices such as the State Health Index and use them in their policymaking and resource allocation. This report is an example of both competitive and cooperative federalism,’ said VC Dr Rajiv Kumar.
- เคจीเคคि เค†เคฏोเค— เค•े เค‰เคชाเคง्เคฏเค•्เคท เคกॉ. เคฐाเคœीเคต เค•ुเคฎाเคฐ เคจे เค•เคนा, ‘เคฐाเคœ्เคฏों เคจे เคฐाเคœ्เคฏ เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคธूเคšเค•ांเค• เคœैเคธे เคธूเคšเค•ांเค•ों เค•ो เค…เคชเคจे เคธंเคœ्เคžाเคจ เคฎें เคฒेเคจा เคถुเคฐू เค•เคฐ เคฆिเคฏा เคนै เค”เคฐ เค‰เคจเค•ा เคจीเคคि เคจिเคฐ्เคงाเคฐเคฃ เคต เคธंเคธाเคงเคจ เค†เคตंเคŸเคจ เคฎें เค‰เคชเคฏोเค— เค•िเคฏा เคนै। เคฏเคน เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เคช्เคฐเคคिเคธ्เคชเคฐ्เคงी เค”เคฐ เคธเคนเค•ाเคฐी เคธंเค˜เคตाเคฆ, เคฆोเคจों เค•ा เคเค• เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคนै।'

- ‘Our objective through this index is to not just look at the states’ historical performance but also their incremental performance. The index encourages healthy competition and cross-learning among States and UTs,’ said CEO Amitabh Kant.
- เคตเคนीं, เคธीเคˆเค“ เค…เคฎिเคคाเคญ เค•ांเคค เคจे เค•เคนा, 'เค‡เคธ เคธूเคšเค•ांเค• เค•े เคœเคฐिเค เคนเคฎाเคฐा เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคจ เค•ेเคตเคฒ เคฐाเคœ्เคฏों เค•े เคเคคिเคนाเคธिเค• เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ, เคฌเคฒ्เค•ि เค‰เคจเค•े เค•्เคฐเคฎिเคค เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เค•ो เคญी เคฆेเค–เคจा เคนै। เคฏเคน เคธूเคšเค•ांเค• เคฐाเคœ्เคฏ เค”เคฐ เค•ेंเคฆ्เคฐเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคฆेเคถों เค•े เคฌीเคš เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคช्เคฐเคคिเคธ्เคชเคฐ्เคงा เค”เคฐ เคเค•-เคฆूเคธเคฐे เคธे เคธीเค–เคจे เค•ी เคช्เคฐเคตृเคคि เค•ो เคช्เคฐोเคค्เคธाเคนिเคค เค•เคฐเคคी เคนै।'

- The index is being compiled and published since 2017. The reports aim to nudge states/UTs towards building robust health systems and improving service delivery.
- เค‡เคธ เคธूเคšเค•ांเค• เค•ो 2017 เคธे เคธंเค•เคฒिเคค เค”เคฐ เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เค•िเคฏा เคœा เคฐเคนा เคนै। เค‡เคธ เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เค•ा เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคฐाเคœ्เคฏों/เค•ेंเคฆ्เคฐเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคฆेเคถों เค•ो เคฎเคœเคฌूเคค เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคช्เคฐเคฃाเคฒिเคฏों เค•े เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค”เคฐ เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคธेเคตा เค•े เคตिเคคเคฐเคฃ เคฎें เคธुเคงाเคฐ เค•े เคฒिเค เคช्เคฐेเคฐिเคค เค•เคฐเคจा เคนै।

- The importance of this annual tool is reemphasized by MoHFW’s decision to link the index to incentives under National Health Mission. This has been instrumental in shifting the focus from budget spending and inputs to outputs and outcomes.
- เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคฎिเคถเคจ เค•े เคคเคนเคค เคช्เคฐोเคค्เคธाเคนเคจ เค•े เคฒिเค เค‡เคธ เคธूเคšเค•ांเค• เค•ो เคœोเคก़เคจे เค•ा เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒेเค•เคฐ เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคเคตं เคชเคฐिเคตाเคฐ เค•เคฒ्เคฏाเคฃ เคฎंเคค्เคฐाเคฒเคฏ เคจे เค‡เคธ เคตाเคฐ्เคทिเค• เคธूเคšเค•ांเค• เค•े เคฎเคนเคค्เคต เคชเคฐ เคซिเคฐ เคธे เคœोเคฐ เคฆिเคฏा เคนै। เคฏเคน เคฌเคœเคŸ เค–เคฐ्เคš เคต เค‡เคจเคชुเคŸ เคธे เค†เค‰เคŸเคชुเคŸ เคต เคชเคฐिเคฃाเคฎों เคชเคฐ เคง्เคฏाเคจ เค•ेंเคฆ्เคฐिเคค เค•เคฐเคจे เคฎें เคธเคนाเคฏเค• เคฐเคนी เคนै।

0 comments:

Post a Comment

MAHENDRA GURU

Copyright © 2023 www.mahendraguru.com All Right Reserved by Mahendra Educational Pvt . Ltd.